- Bożanów (Eckersdorf)
autor fotografii: Mirosław Becher
Wcześniejsze nazwy wsi : Eckehardesdorf, Ekardi Villa, Eckehardi Villa, Eckirsdorf, Eckersdorff, Eckersdorf, oraz Rogowo. Wieś położona jest na Równinie Świdnickiej, 172 m npm. Wieś powstała prawdopodobnie pod koniec XIII wieku. Niemiecka nazwa wsi sugeruje, że jej założycielem był Ekard. L.Radler, który powiązany był z rodem Wierzbnów z sąsiedniej wsi. Nie ma pewności jakiego rodzaju były to związki. W drugiej połowie XIV wieku właścicielami części Bożanowa byli panowie von Rohnau (Ronau, Ronaw). Współwłaścicielami Bożanowa byli Konrad von Rohnau z Pankowa oraz spadkobiercy Hansa von Seidlitz z Siedlimowic: wdowa Anna i syn Heinrich. Kolejnym znanym właścicielem Bożanowa był Hans von Kalkreuth z Pastuchowa. Przynajmniej od końca XV w. do połowy XVI w. wsią władali panowie von Bock z Pankowa. W połowie XVI wieku Wolfgang von Bock zu Haeslicht odstąpił Bożanów Sigmundowi von Seidlitz ze Śmiałowic, następnie dobra bożanowskie odziedziczył Daniel von Seidlitz ze Śmiałowic. Kolejnymi właścicielami byli Georg i Peter von Seidlitz. Przed 1618 r. Bożanów odkupił od Seidlitzów Melchior von Redern z Kłonicy i władał niemal całkowicie zniszczoną w trakcie wojny trzydziestoletniej wsią jeszcze w 1648 r. Następnie przez kilka lat dobra bożanowskie należały do Antoniusa Tanner von Löwenthal. W 1658 r. Bożanów wciąż był zrujnowany i niezamieszkany – nazywano go „wüste Eckersdorf”. Kolejnych właścicieli nie było stać ani na odbudowę wsi, ani na uiszczanie należnych państwu podatków oraz świadczeń kościelnych. Zaległości wobec państwa osiągnęły w 1658 r. kwotę 300 talarów. Doprowadziło to do przejęcia Bożanowa przez aparat fiskalny i wystawienia go na sprzedaż. Wartość wsi Izba Rozrachunkowa oszacowała na 771 talarów. Bożanowem zainteresował się klasztor cystersów w Krzeszowie, który po długich negocjacjach uzyskał w 1658 r. zgodę władz cesarskich na jego zakup. Zapłacił za dobra bożanowskie 1071 talarów płatnych w trzech ratach do 1661 r. Cystersi szybko odbudowali zniszczoną wieś. Klasztor w Krzeszowie był właścicielem Bożanowa do 1810 r. W latach 1807-1808 we wsi kwaterowały oddziały napoleońskie, kilkakrotnie nakładając na mieszkańców wsi kontrybucje. Administrator kompleksu wierzbneńskiego donosił w tych latach opatowi krzeszowskiemu o całkowitym wyniszczeniu podległych mu dóbr. W 1813 r. mieszkańcy Bożanowa dostarczali prowiant dla wojsk koalicji antynapoleońskiej, a latem tego roku w czasie obowiązywania pielaszkowickiego układu o zawieszeniu broni we wsi stacjonowały oddziały rosyjskie. W 1811 r. zsekularyzowane majątki kościelne Bożanów, Kalno i Wierzbną nabył od skarbu państwa August Friedrich von der Goltz. Około 1830 r. chłopi bożanowscy wykupili gospodarstwa oraz zniesienie świadczeń feudalnych. W ich posiadaniu znalazło się większość gruntów - 255 ha. Obszar wydzielonych dóbr na prawie rycerskich wynosił 70 ha, a włączone zostały do majątku wierzbneńskiego. W tej sytuacji w latach 50-tych XIX w. nie wydzielono w Bożanowie okręgu dominialnego. Kolejnymi właścicielami dóbr wierzbneńsko-bożanowskich byli: od lat 30-tych do ok. 1850 r. rodzina hrabiowska Maltzan, a następnie ich trzy córki Aleksandra Julianna Theresa Sophia, Antoinnetta Luisa Emilia Julia, oraz Charlotta Lisa z domu von Maltzan, w latach 1850 - 1859: bankier i kupiec wrocławski Emil Goldschmied (Goldschmidt), od 1859 do 1945 r. rodzina von Waldenburg.
Zabudowa Bożanowa nie ucierpiała w trakcie działań wojennych zimą-wiosną 1945 r. (tylko 2 uszkodzone budynki).
