Drukuj
Nadrzędna kategoria: Regiony
Kategoria: Łażany, Łazany (niem. Laasan)
Odsłony: 3503

Ocena użytkowników: 3 / 5

Gwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna
 

Łażany : niem. Laasan

gmina : Żarów

powiat : świdnicki

województwo : dolnośląskie


Losy Mostu Żelaznego z Łażan, są dla Labiryntariuszy szczególnie ważne. Poruszaliśmy już nie raz jego temat, i wiem, że będziemy go poruszać w przyszłości. Jeśli chcesz poznać historię powstania mostu zajrzyj TUTAJ. O miejscu i śladach pozostałych po moście żelaznym do dziś przeczytasz TUTAJ, natomiast o losach wydobytych ze Strzegomki szczątków napisaliśmy TUTAJ. Dziś będzie o tym, jak mało brakowało, żeby most został uratowany przed swoim smutnym losem.

W 1939 roku wykonano plany mające na celu przeniesienie do Wrocławia przestarzałego już mostu żelaznego z Łażan. Most po blisko 150 latach użytkowania nie wpasowywał się za bardzo swoimi parametrami technicznymi do wymogów nowych czasów. Słabym punktem starego mostu była jego mała nośność, ale bez wątpienia największym atutem fakt, że był on pierwszym na Śląsku mostem żelaznym, co wraz z jego "urodą" składało się na wyjątkowość samą w sobie. Docenili to Niemcy i zaplanowali uhonorowanie tego wyjątkowego zabytku techniki umieszczeniem go "na emeryturę" w malowniczym zakątku Wrocławia. Można powiedzieć, że dosłownie miesiące zadecydowały o tym, że sprawę z powodu wybuchu wojny odłożono na później


Fotografia przedwojenna mostu na rzece Strzegomce w Łażanach


Na miejsce spoczynku łażańskiego mostu żelaznego wybrano obszar w niedalekim sąsiedztwie Parku Szczytnickiego (nieco na północ od niego), oraz pomiędzy Osiedlem Zacisze a kąpieliskiem Morskie Oko (Familienbad Leerbeutel See), zlokalizowanym na osiedlu Zalesie przy ulicy Chopina, w obrębie tzw. Wielkiej Wyspy. Właśnie tam znajduje się fragment starorzecza Odry o nazwie Czarna Woda (Schwarzwasser), gdzie żelazny most miał pełnić funkcję wyłącznie kładki dla pieszych.


Zdjęcie sat pozwalające zorientować się gdzie jest "Morskie Oko" i  Czarna Woda w odniesieniu do Hali Stulecia i Stadionu Olimpijskiego foto : GoogleMap


Czerwonym kolorem zaznaczyłem miejsce do którego miał być przeniesiony most z Łażan. Dziś jest tam inny mostek przy ulicy Tadeusza Czackiego (niem. Am Schwarzwasser), dokładnie na przeciw wylotu z ulicy ks. Emila Szramka Emila (niem. Midgard Weg, Werle Winkler Weg) (foto : GoogleMap)


Przedwojenny plan miasta, widoczny jest ciek wodny Schwarzwasser, zaznaczony most u wylotu ulicy Midgard Weg, to miejsce do którego miał być przeniesiony most z Łażan


Przedwojenna pocztówka przedstawiająca stary, drewniany most. Najprawdopodobniej to jego miał zastąpić "nowy", piękny i zabytkowy żelazny most z Łażan? (foto : dolny-slask.org.pl


Dokumentacja techniczna dotycząca przeniesienia mostu z Łażan do Wrocławia. Data utworzenia to marzec 1939 roku (foto : www.herder-institut.de)

Originalbeschriftung : U.r.: "Wiederaufbau der Laasan' er / Straßenbrücke in Breslau / am Schwarzwasser. / Breslau, am 4. März 1939. / Der Stadtbaurat: [ohne Unterschrift] /Städt. Brückenbauamt / [gez.] Steinwender, / Oberbaurat"


Dokumentacja techniczna dotycząca przeniesienia mostu z Łażan do Wrocławia. Data utworzenia to czerwiec 1939 roku. Porównując oba rysunki, rozróżnić można kilka poprawek w stosunku do rysunku wykonanego w marcu 1939 roku. Miejsce posadowienia mostu pozostało jednak to samo (foto : www.herder-institut.de)

Originalbeschriftung : U.r.: "Wiederaufbau der Laasan' er / Straßenbrücke in Breslau / am Schwarzwasser. / Breslau, am 17. Juni 1939. / Der Stadtbaurat: / [gez.] K. (oder V.?) Trauer. /Städt. Brückenbauamt / [gez.] Steinwender, / Oberbaurat"


Widoczny na zdjęciu poniżej most, który dziś służy mieszkańcom Wrocławia, znajduje się przy ulicy Tadeusza Czackiego (niem. Am Schwarzwasser), na przedłużeniu ulicy ks. Emila Szramka (niem. Midgard Weg, Werle Winkler Weg), to tu miał stać most przeniesiony z Łażan (foto : Google StreetView)


Dziś fragmenty mostu leżakują w takich warunkach, na szczęście na terenie strzeżonym (foto : www.labiryntarium.pl)


Pisaliśmy o tym, że pojawiały się już inicjatywy, które mogłyby rzekomo uratować przynajmniej to co z mostu zostało, ale jak to w życiu bywa, w blasku fleszy człowiek jest w stanie obiecać wiele, po czym, nie dość, że nie robi nic, to jeszcze cofa się o krok... Są miejscowości, które promują się na mocno podkoloryzowanych, lub zmyślonych wręcz historiach i legendach, inne mając takich historii wiele, zamiatają je pod dywan. Uwagę na takie niewiadome podchodzenie do spraw, na wyborcza.pl, zwróciła znana dziennikarka i pisarka, Joanna Lamparska, powiedziała :


"My mamy tyle historii dookoła i nie wykorzystujemy okazji. Dobrym przykładem, jak marnujemy szanse, jest most w Łażanach w gminie Żarów. To pierwszy na europejskim kontynencie żelazny most. Pierwszy w Europie stanął w Anglii, a pierwszy na kontynencie właśnie w naszych Łażanach. To wprawdzie maleńki mostek, ale wart docenienia. Wokół tej angielskiej przeprawy z żelaza powstało muzeum, są organizowane lekcje dla dzieci, w miasteczku, gdzie stoi, działają kawiarnie, restauracje, hotele, od czasu do czasu można tam obejrzeć rekonstrukcje historyczne. A u nas ten mostek leży gdzieś w częściach i od lat słyszę, że czeka na renowację. Dlaczego?"

Właśnie, dlaczego...

 


Przygotował : Matthias