Labiryntarium - MRU, zapory przeciwpancerne

Międzyrzecki Rejon Umocniony - Odcinek Centralny

województwo : lubuskie

Istotnym uzupełnieniem linii obrony były zapory przeciwczołgowe. Odkąd użyto po raz pierwszy pod Sommą czołgów Mk1 do wsparcia odziałów piechoty, metod na zatrzymanie czołgów przybyło niemało. Wśród zapór tego typu wymienić można min.pola minowe, rowy przeciwczołgowe, skarpy i przeciwskarpy (występujące na wzniesieniach), słupy przeciwczołgowe, zawały, jeże, a także min. tzw. "smocze zęby".

To własnie owe "smocze zęby" są dziś najbardziej charakterystyczną zaporą MRU na odcinku centralnym. O ile na odcinkach południowym i północnym czołgi utknęłyby na przeszkodach wodnych i bagnach, o tyle suchy odcinek wyżynny odcinka centralnego wymagał zastosowania innego sposobu na zatrzymanie broni pancernej.

Zapora ta o niemieckiej nazwie Kamfagen - Hindenis, ciagnie się tu na odcinku 12km .Faktyczna długość jest większa, gdyż przeszkoda tworzy linię łamaną. Składa się z czterech rzędów żelbetonowych "zębów" wystających ze wspólnej podstawy żelbetonowej. Od strony atakujacych czołgów znajdują sie najniższe żęby o wysokości ok 0,4 m. Ostatni rząd, najwyższy, ma ok 1m wysokości. Była to zapora mająca powstrzymać czołgi o masie do 25 ton. Jednak przeszkody tego typu służyły głównie do spowonienia natarcia czołgów i wystawienie ich na łatwy cel broni przeciwpacernej odsłaniając ich podbrzusza i zmniejszając prędkość, co ułatwiało celny strzał. Nie przecinały one jednak dróg, gdzie stosowano inne zapory drogowe z możliwością demontażu.

Linia "żębów smoka" uzupełniona była rowem przeciwczołgowym. Rowy takie miały ok 5,5 metra szerokości i umiejscowione były przed betonową przeszkodą. Pokonanie takiej lini pod ostrzałem było nie lada wyzwaniem. Oczywiście można było niwelować takie przeszkody artylerią lub lotnictwem jednak wymagało to czasu.

Oprócz betonowych zębów, wykorzystywano także na MRU tzw "zęby hipopotama". Jest to konstrukcja inżynieryjna zaliczana do tzw. słupów przeciwczołgowych. Wykonano ją z impregnowanego drewna w postaci słupów wbitych w ziemię w układzie szachownicy. Rzadko stanowią samodzielną przeszkodę. Na odcinkach połudnowym i północnym chronią bagniste odcinki możliwe do przejścia zimą podczas mrozu. Na odcinku centralnym możemy je spotkać jako pomocnicze blokady wzdłuż poboczy np przy mostach.

Budowa zębów smoka na odcinku centralnym MRU (źródło : Gazeta Lubuska)