Ołobok : niem. Mühlbock
gmina : Skąpe
powiat : świebodziński
województwo : lubuskie
współrzędne geo. : 52°12'35.5"N 15°25'34.4"E (K-602), 52°12'24.8"N 15°25'42.0"E (K603-a), 52°12'13.6"N 15°25'44.4"E (K603-b)
Niestety, Ołobok to ostatnia odwiedzona przez nas miejscowość w Międzyrzeckim Rejonie Umocnionym. Ograniczał nas czas, który sprowadził się do niepełnych dwóch dni. Zapewne wiele zostało jeszcze do odwiedzenia, czego nie omieszkamy uczynić świadomi (po czasie) błędów poczynionych podczas naszego rajdu. Tak czy owak, Ołobok jest na nasze pożegnanie swoistą wisieńką na torcie, bowiem w jednej miejscowości mamy trzy mosty forteczne, oraz wyjątkowo ciekawy zabunkrowany jaz zwany "Wodnym Zamkiem"...
Most rolkowy K-602 w Ołoboku, na rzece Ołobok, oraz "Wodny Zamek", czyli bunkier ukrywający jaz pozwalający na spiętrzanie wody
Po wybudowaniu w latach 30-tych XX wieku, obiekt był zamaskowany i przypominał zwyczajną stodołę (podobnie jak schron bojowy w Boryszynie), źródło fotografii : www.gazetalubuska.pl
Mapa Google i zaznaczone na czerwono trzy obiekty w Ołoboku na rzece Ołobok : od północy, Śluza 602 wraz z mostem K-602, dalej w kierunku południowym most K-603b (koloru zielonego) i K-603a (koloru czerwonego)
Kluczowym obiektem w przypadku konieczności stworzenia obszaru zalewowego w rejonie Ołoboku stawała się zbudowana w 1935 roku na północ od miejscowości tama spustowa 602. Głównym zbiornikiem wodnym było jezioro Niesłysz, a uzupełnieniem stawy koło Ciborza. Tama jest jednym z niewielu obiektów w całym MRU o klasie odporności A, czyli ścianach o grubości 3,5 m. Jaki był jej sposób działania? Poprzez otwarcie przepływu wody na tamie 602 obniżano poziom wody w jeziorze Niesłysz o 1,5 - 2 m, co pozwalało na uzyskanie dużej ilości wody w krótkim czasie. Uzyskanie zamierzonego efektu, czyli stworzenie obszarów zalewowych, poprzez zamykanie przepływu w kolejnych jazach aż po samą Odrę, miało trwać zaledwie 48 godzin. Przy samej tamie znajduje się most rolkowy K602 (niebieski) wraz z charakterystycznym dla tego typu konstrukcji szlabanem, o czym w dalszej części..
.
Ochronę dla obiektów 602 (mostu i jazu) stanowił położony nieopodal panzerwerk Pz. W. 657. Jest to obiekt jednokondygnacyjny, zbudowany w 1935 r., o powierzchni 150 m2 o klasie odporności B, czyli z grubością ścian 1,5 m, wyposażony pierwotnie w półkopułę trzystrzelnicową 2P7 dla jednego karabinu maszynowego MG34 oraz sześciostrzelnicową kopułę 20P7 o stalowych ścianach grubości 35 cm i masie całkowitej sięgającej 75 t, dla dwóch MG34. Niestety tego obiektu nie odwiedziliśmy.
Widok na most K602 i bunkier kryjący jaz 602 od strony Ołoboku w kierunku na Borów i Wilkowo, zapora (szlaban) znajduje się po drugiej stronie mostu
Po lewej za barierką widać wejście do schronu
Słup zapory z widoczną sprężyną (obudowa zniszczona)
Ramię zapory drogowej przy moście K602
Zapora
Elementy zapory - blokada zwalniająca ramię do zamknięcia
Charakterystyczne otwory w ścianach bunkra skrywały niegdyś drewniane klocki do których przybite były deski maskujące obiekt
Widok pomiędzy mostem a bunkrem jazu
Wejście do wnętrza wymaga nieco uwagi ze względu na brak desek w prowadzącym do niego pomoście
Widok wnętrza z drzwi do bunkra. Nieco zalane, ale położone grube gałęzie pozwoliły przejść dale suchą stopą. Na przeciwległej ścianie okienko strzelnicze wartowni
Widok w kierunku wejścia od ściany z okienkiem strzelniczym wartowni
Kolejny korytarz odchodzący od wejściowego, po prawej wejście do wartowni i okienko strzelnicze
Wejście na "dach" bunkra
Widok na wejście przez okienko strzelnicze komory wartowniczej
Widoczne otwory w ktróre opuszczało się zapory
Jeden z otworów
Wnętrze bunkra jazu, zapory w elementach
zapory w elementach we wnętrzu bunkra
Widok przez otwór na przepływającą rzekę
W bunkrze jest kompletnie ciemno, dlatego konieczne jest posiadanie oświetlenia
Po wyjściu postanowiliśmy przejść dookoła bunkra wątłym pomostem
Rzeka Ołobok, widok w kierunku Jeziora Niesłysz
Jesteśmy na wschodnim brzegu rzeki, tutaj widzimy po lewej stronie ramię szlabanu i po prawej słup z zapadką
Most K-602 chował się do "kieszeni" po przeciwnym brzegu rzeki
Maszynownia i "kieszeń" mostu K-602
Most K602 ( w tle bryła bunkra jazu 602, tzw. wodny zamek)
Maszynownia mostu K602
Udając się dalej w kierunku południowym (patrz mapa Google powyżej), dotrzemy do dwóch kolejnych mostów rolkowych - K603b oraz K603a. Oba posiadają podobny lecz odwrócony układ elementów (lustrzane odbicie). Przed nimi od strony wschodniej również znajdują się szlabany. W pomieszczeniach obejrzeć można częściowo zachowane mechanizmy, natomiast pod mostem K603a. Zwiedzanie maszynowni mostów jest możliwe wyłącznie w wodołazach...
Przesuwny most forteczny K603a
Most Kipprollbrücke K603a umiejscowiony jest na drodze do Rokitnicy na końcu Ołoboku. Poznać go można po czerwonym kolorze barierek.
Uszkodzona obudowa zapory pozwala obejrzeć sprężynę, która wystrzeliwuje po zwilnieniu ramię
Wejście do maszynowni mostu - jak widać wnętrze jest zalane
Schody prowadzące do maszynowni mostu
Wnętrze "kieszeni" do któej chował się most. Widać ceglany filar uniemożliwiający wsuwanie mostu
Zamek bezpiecznika zwalniającego ramię zapory
Po zamknięciu ramię zatrzaskiwało się w słupie po drugiej stronie drogi, do jego zwolnienia trzeba było dysponować trójkątnym, sporych rozmiarów kluczem
Sprężyna
Przesuwny most forteczny K603b
Widok na most w kierunku wschodnim
Widok na most w kierunku zachodnim
Widok na sąsiadujący most K602, oraz bunkier jazu spiętrzającego wodę
Wejście do maszynowni, mimo, że otwarte także zalane
Tu też dało się spiętrzać wodę
Jeśli nie da się do maszynowni zajrzeć od wejścia, dlatego zaglądamy z innej strony
Oto co zastaliśmy w środku
Tutaj także wybudowano ceglany filar, który zapobiega możliwości schowania mostu
Zapora mostu K603b
Nie byliśmy jedynymi zwiedzającymi, zresztą grupa ta wciąż przecinała nasze szlaki (a my ich)
Rzeka Ołobok przy moście K603b
Udało się włożyć rękę z aparatem do wnętrza
Zejście i drzwi do maszynowni mostu
Ze względu na obniżanie wagi przęśła mostu chowającego się pod jezdnię, jego nawierzchnia pokryta jest drewnem
Bariera części stałej i ruchomej mostu
Zapora mostu K603b
Słup blokady otwartej zapory - to tutaj kluczem należało odbezpieczyć zamek, następnie ręcznie, dźwignią zwolnić ramię, które za sprawą naciągniętej sprężyny zamykało się w zamku po drugiej stronie jezdni
Zapora mostu K603b
Słup blokady zapory mostu K603b
Ciąg Dalszy Nastąpi w nieokreślonej przyszłości...
Podróżowali i fotografowali : Christophorus & Matthias, przygotował : Matthias