Fanpage Stowarzyszenie Labiryntarium.pl
polub nas na Facebook
Cyfrowe Archiwum
ZIEMI ŻAROWSKIEJ
Biblioteka Dziedzictwa
ZIEMI ŻAROWSKIEJ
Wirtualne Muzeum
ZIEMI ŻAROWSKIEJ
Historia Ziemi Żarowskiej
dzień po dniu
Biblioteka Labiryntariacka
pozycje które warto poznać
Lokalna Kartka
kalendarz świąt lokalnych
www.SAARAU.pl
Saarau - Żarów

Przeczytaj lub przejrzyj ostatnio dodane:

Uwaga ! Celem niniejszej witryny internetowej jest prezentacja efektów działalności Stowarzyszenia Labiryntarium. Witryna ta, w żadnym wypadku nie ma na celu propagowania ideologii totalitarnych. Ewentualne fakty, nazwiska lub symbole ściśle związane z ustrojami totalitarnymi, prezentowane na niniejszej witrynie, mają jedynie wartość historyczną, dokumentacyjną i poznawczą.

Zespół Labiryntarium.pl

TOP20 - czyli co najchętniej czytają internauci:

Rzymski system zapisywania cyfr (cyfry rzymskie).

Pewne jest, że podczas zwiedzania licznych ciekawych miejsc na Dolnym Śląsku, często napotykacie na różnego rodzaju inskrypcje. Wyryte są one na ścianach, kamiennych portalach, cokołach pomników, ołtarzach i temu podobnych... Czytaj więcej

Giełdy Staroci na Dolnym Śląsku - przewodnik

  Świdniczanie, oraz liczni mieszkańcy powiatu świdnickiego, znają, doceniają i odwiedzają cyklicznie "swoją giełdę". My także. Tak się jednak złożyło, że my jako pierwsi postanowiliśmy i cyklicznie dokumentujemy wydarzenia związane ze... Czytaj więcej

Nowizna, szrot czyli handel towarami z drugiej ręki

Nowizna : niem. Neudorf (Eule) gmina : Dzierżoniów powiat : dzierżoniowski województwo : dolnośląskie (50.764923, 16.602606) Jakiś czas temu pisaliśmy o miejscowości Czacz, położonej w Wielkopolsce, w kontekście największego ośrodka handlu towarami z drugiej ręki w... Czytaj więcej

Niemcy, Kromlau - Most Rakotza w pobliżu Parku Mużakowskiego

Niemcy, Miejscowość : Kromlau Kraj Związkowy : Saksonia współrzędne geo. : 51°32'10.4"N 14°38'25.7"E     Nasza obecność w Kromlau wynikła z zaplanowanej dwudniowej wycieczki do Parku Mużakowskiego, położonego niespełna 10 km od tego miejsca. Mimo, że... Czytaj więcej

Czacz - stolica handlu towarami z drugiej ręki

Czacz, to niewielka wieś leżąca przy drodze krajowej nr 5 na trasie Wrocław - Poznań, w odległości 3 km od siedziby własnej gminy Śmigiel w powiecie kościańskim, województwo wielkopolskie. O... Czytaj więcej

Oryginalny tekst Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej uchwalonej 3 maja 1791 r.

Konstytucja 3 Maja. Tak wygląda fragment oryginalnego manuskryptu Konstytucji uchwalonej 3 maja 1791 roku         Ustawa Rządowa z 3 maja 1791 r.   PREAMBUŁA   W imię Boga, w Trójcy Świętej jedynego. Stanisław August [1] z Bożej... Czytaj więcej

Lista Günthera Grundmanna - skrytki ze skarbami ukrytymi na Dolnym Śląsku.

Günther Grundmann (ur. 1892 w Jeleniej Górze zm. 19 czerwca 1976 w Hamburgu), niemiecki profesor, malarz, historyk sztuki, konserwator zabytków. Doktor honoris causa Politechniki Wrocławskiej (przed wojną) oraz Uniwersytetu w... Czytaj więcej

Niemcy, Insel Mainau, magiczna Wyspa Kwiatów na Jeziore Bodeńskim

Mainau, to wyspa na Jeziorze Bodeńskim, dokładnie w jego północno-zachodniej części (odnoga Überlinger See), o powierzchni 0,44 km2. Wyspa leży w granicach administracyjnych miasta Konstanz (Konstancji) i jest jedną z... Czytaj więcej

Lichtenstein, Vaduz - malownicza stolica minipaństwa

Liechtenstein, lub Księstwo Liechtensteinu (niem. Fürstentum Liechtenstein) jest jednym z najmniejszych państw Europy i świata. Leży w Europie Zachodniej, w górach, pomiędzy Austrią i Szwajcarią. Główną rzeką jest Ren, a... Czytaj więcej

Jak na Geoportalu podejrzeć numeryczny model terenu wykonany techniką LIDAR?

Geoportal, daje nam możliwość oglądania map wykonanych techniką LIDAR (numeryczny model terenu), czyli za pomocą lasera w połączeniu z teleskopem. To urządzenie działające na podobnej zasadzie jak radar. Nazwa pochodzi... Czytaj więcej

Regulamin Stowarzyszenia Labiryntarium.pl

Na podstawie art. 8 ust. 5 pkt2, art. 40 ust.5 i art. 40a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z... Czytaj więcej

Łażany - Żelazny Most z 1796 - nieistniejący.

Łażany : niem. Laasan gmina : Żarów powiat : Świdnica województwo : dolnośląskie fot.1. Most w Łażanach. Gdyby istniał, byłby niewątpliwie zabytkiem klasy światowej. Jeden z pierwszych na świecie i z pewnością pierwszy na Śląsku... Czytaj więcej

Pieszyce (niem. Peterswaldau) Pałacu dni otwarte

Pieszyce : niem. Peterswaldau gmina : Pieszyce powiat : dzierżoniowski województwo dolnośląskie (50°42'56.6"N 16°34'54.2"E)   Tak jak wcześniej donosiliśmy (tutaj), od 27 kwietnia, do 26 maja 2013 roku, w każdą sobotę i niedzielę, można BEZPŁATNIE zwiedzać wnętrza pieszyckiego... Czytaj więcej

Poznań, dawny browar Huggerów, dziś "Stary Browar". Labiryntariusze na wakacyjnym szlaku.

"Stary Browar 50 50" powstał na bazie dawnego Browaru Huggera, ponad stuletniej nieruchomości, której początki sięgają 1844r., gdy do Poznania przybył Ambrosius Hugger - piwowar z Wirtembergii.   Stary Browar - Historia     Początek... Czytaj więcej

Świdnica - Ewenement na skalę Światową - "Srający Chłopek"

Świdnica : niem. Schweidnitz gmina : Świdnica powiat : świdnicki województwo : dolnośląskie     Świdnica, to miasto powiatowe, leżące na Dolnym Śląsku, pomiędzy Wałbrzychem a Wrocławiem (dawnym i obecnym województwem). Znane jest choćby z tego... Czytaj więcej

Niemieckie obozy zagłady na terenie dzisiejszej Polski

Według danych opracowanych przez Niemieckie Ministerstwo Sprawiedliwości, obozy niemieckie zakładane w latach 1933–1945 na terenie ówczesnych Niemiec, a później na terenie kolejnych podbijanych państw w tym Polski liczy się w... Czytaj więcej

Niemcy, Fussen - bajkowy zamek szalonego króla - Neuschwanstein

Czasem coś się człowiekowi uda... Za taki szczególnie udany wypad, uważam ten do Niemiec, do dolnej części Bawarii zwanej Allgäu. To kraina malownicza położona wśród alpejskich górskich szczytów jezior. To co... Czytaj więcej

Kudowa-Zdrój - Czermna - Kaplica Czaszek

Czermna : niem.Tscherbeney, cz. Velká Čermná część miasta Kudowa-Zdrój powiat : kłodzki województwo : dolnośląskie   Czermna stanowiła kiedyś osobną wieś. Miejscowość położona jest w odległości ok. 1 km od centrum Kudowy w dolinie górskiego potoku... Czytaj więcej

Świdnica - Kompleks Riese sięga Świdnicy, czyli eksploracja tajnego schronu telekomunikacyjnego.

Świdnica : niem. Schweidnitz gmina : Świdnica powiat : świdnicki województwo : dolnośląskie   W piątek 15 czerwca 2012r. Stowarzyszenie Labiryntarium było świadkiem wyjątkowego wydarzenia. Swoje drzwi dla zwiedzających otworzył - tylko na jeden dzień... Czytaj więcej

Kościół Pokoju w Świdnicy - największy drewniany kościół w Europie na liście UNESCO

Do odwiedzania miejsc wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO nie trzeba nikogo specjalnie namawiać. Obiekty wpisane na tę listę to wyjątkowe perły wśród zabytków. Świdnica może poszczycić się takim zabytkiem... Czytaj więcej

Czechosłowackie fortyfikacje (cz./sł. Československé opevnění), lata budowy 1935 - 1938

Góry Orlickie, Kraj Hradecki, Czechy

Grupa Warowna Hanička

współrzędne geograficzne : 50°11'13.9"N 16°30'33.9"E - Fort Hanička - parking

współrzędne geograficzne : 50°11'46.7"N 16°30'34.0"E - Muzeum Tvrz Hanička

 

 

 

 

Wreszczie docieramy do pierwszej grupy warownej o nazwie Hanićka. Niestety "twierdza" ta nie da nam pełnego obrazu o fortyfikacjach czechosłowackich z lat 1935 - 1938, ponieważ część obiektów, oraz podziemi zostały przebudowane w okresie zimnej wojny. Niemniej jednak, przebudowy nie zmniejszyły rozmachu z jakim stworzono to miejsce, przez co nie opuszczało nas zaskoczenie...

 

 

 

 

 Bunkier artyleryjski w Grupie Warownej Hanička - największy obiekt (typ) budowany w Czechosłowacji w latach 1935 - 1938

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Mapka Google z oznaczonymi kolorem czerwonym bunkrami wchodzącymi w skład Grupy Warownej Hanička, w odniesieniu do parkingu

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Schrony (6 obiektów) wchodzące w skład Grupy Warownej Hanička, oraz schemat podziemnych korytarzy i pomieszczeń. Schron R-H-S 79a - "U silnice", jest schroniem wejściowym, dziś mocno przebudowanym, przez co nie przypomina już siebie z czasu budowy. Pozostałe obiekty : R-H-S 80 - "U potůčku" (dwukondygnacyjny, ciężki schron piechoty, obustronny, z dwiema kopułami), R-H-S 79 - "Na mýtině", (artyleryjski, największy obiekt budowany kiedykolwiek w Czechosłowacji), R-H-S 77 - "U pozorovatelny (ciężki schron piechoty, jednostronny z trzema kopułami - dziś widoczna tylko jedna kopuła), R-H-S 76 - "U lomu", (ciężki schron piechoty, jednostronny z trzema kopułami, tutaj wychodzi się z podziemnej wędrówki), R-H-S 78 - "Na pasece" (ciężki schron z dedykowaną artyleryjską kopułą obrotową i dwiema kopułami obserwacyjnymi, nie ma niestety kopuły obrotowej

hanicka schemat

 

 

 

 

 

Parking dla odwiedzających Grupę Warowną Hanička (to tutaj, tuż za parkingiem znajduje się odwiedzony przez nas wcześniej obiekt R-S 74 „Na Holém“, o którym pisaliśmy TUTAJ

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Już tutaj znajdziesz pełną informację o dniach i godzinach otwarcia

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 I po Polsku też wszędzie jest ;), to tylko 1610 m pod górkę

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Szlak spokojny i początkowo między zabudowaniami

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Przy szlaku prowadzącym do Grupy Warownej Hanička spotykamy lekki schron piechoty przystosowany do prowadzenia ognia bocznego 315/A-140Z. Opisaliśmy go TUTAJ

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

Lekki schron piechoty przystosowany do prowadzenia ognia bocznego 315/A-140Z, nie marnujemy czasu, czeka na nas coś wiele, wiele większego

hanicka

 

 

 

 

Wzdłuż szlaku da się zauważyć różne elementy wchodzące prawdopodobnie w skład systemu fortyfikacji

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Na szlaku wciąż spokojnie, teraz już tylko las

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Nie stromo, ale wciąż pod górkę

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 W czeskich górach z pewnością się nie zgubisz

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Już jesteśmy na terenie Grupy Warownej Hanićka, kierujemy się do schronu wejściowego, który jest także muzeum okresu przedwojennego i czasów "zimnej wojny"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Pozostało 280 metrów...

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Mapka na tablicy informacyjnej przedstawia plan sytuacyjny Grupy Warownej w roku 1938, widzimy tutaj schron wejścowy odosobniony i otoczony systemem zapór przeciwpiechotnych i przeciwpancernych, oraz nieco dalej grupę ciężkich schronów z najważniejszym schronem artyleryjskim, które posiadają osobny system zapór przeciwpiechotnych i przeciwpancernych, jest tu także plan podziemi

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 I już prawie na miejscu...

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Historia twierdzy (za www.hanicka.cz)

 

Twierdza Hanička należała do przedwojennego systemu fortyfikacyjnego budowanego w latach trzydziestych ubiegłego stulecia jako zabezpieczenie przeciw ekspandującym w tym czasie Niemcom. Twierdza została wybudowana w latach 1936 – 38 przez praską firmę inż. Bedřicha Hlavy. Budową kierowało Dowództwo Grupowe Saperów z siedzibą w Rokytnici v Orlických horách. Prace budowlane zostały zakończone po 22 miesiącach a koszty budowy wyniosły 28 milionów przedwojennych koron. Twierdza otrzymała kobiece imię Hanička (Haneczka) dzięki osadzie znajdującej się w pobliżu. Jest położona na południe od linii wymiarowej 985 Anenský vrch około 7 kilometrów od miejscowości Rokytnice w Górach Orlickich, Dowódcą Haničky został mianowany major piechoty Jaroslav Mikuláš Novák, były legionista oraz uczestnik bitwy pod Zborovem. Planowana załoga miała się składać z 426 żołnierzy oraz z roty piechoty, która miała za zadanie obronę okolicznego zaporowego systemu. Twierdzę Hanička miał obsadzić Siódmy Batalion XIX Pułku Wojsk Pogranicznych, który w warunkach pokojowych stacjonował w koszarach w Rokytnici w Górach Orlickich. Na jesień 1938 roku twierdza Hanička nie była jeszcze kompletnie wyposażona, brakowało jeszcze wielu urządzeń w środku twierdzy. Z tego powodu większość załogi we wrześniu 1938 roku miała siedzibę w koszarach pokojowych a w twierdzy wymieniały się jedynie jednostki strażnicze. Twierdza Hanička składała się z sześciu obiektów znajdujących się na powierzchni, które były połączone ze sobą w podziemiach korytarzami i salami o łącznej długości 1,5 kilometrów. Olbrzymie sale mogły pomieścić duże ilości amunicji i innych zapasów. Miało to umożliwić załodze walkę nawet w przypadku oblężenia trwającego kilka miesięcy. Z najważniejszego uzbrojenia twierdzy Hanička brakowało przede wszystkim trzech haubic kalibru 100 mm, które miały być zainstalowane do artyleryjskiego schronu twierdzy. Nie posiadała także obrotowej i wysuwanej wieży artyleryjskiej wraz z dwiema haubicami, która miała być najbardziej skuteczną bronią tych przedwojennych umocnień. Z takiej wieży można było strzelać w zakresie 360 stopni na odległość prawie dwunastu kilometrów przy szybkostrzelności 2 x 20 strzałów na minutę.

Od strony wojskowej twierdza nie mogła spełnić wymagań, które były jej stawiane w celu obrony ówczesnej republiki. W dniu 10 października 1938 roku przed południem twierdza była bez walki przekazana przedstawicielom niemieckich sił zbrojnych, ówczesnemu Wehrmachtowi. Wojsko jednak większość urządzeń, jeszcze przed przekazaniem twierdzy, zdemontowało i przewiozło do magazynów w głębi republiki. W czasie okupacji, w roku 1940, były niektóre z obiektów ostrzeliwane przez niemiecką artylerię, która w ten sposób chciała wypróbować jakość czeskiego żelbetonu.

Po wojnie twierdza Hanička została własnością Armii Czechosłowackiej a o jej utrzymanie starała się rokytnicka załoga. Twierdza jest jednocześnie źródłem wody pitnej dla miejscowości Rokytnice. W pięćdziesiątych latach ubiegłego stulecia wojska saperskie planują rozszerzenie podziemi w celu zwiększenia powierzchni magazynowych. Plany te skończyły się na wizycie kilku delegacji wojskowych czy na odwiedzinach studentów z wyższych uczelni wojskowych. Najgorszym okresem dla twierdzy Hanička są lata 1954 – 58, kiedy to do tutejszych lasów wtargnęło przedsiębiorstwo państwowe Kovošrot /złom żelaza/. Bez pozwolenia zostały wyrwane pancerne dzwony ze stropnic obiektów, które potem odwieziono do hut w celu przeróbki. Wysadzenie dzwonów uszkodziło obiekty w większym stopniu niż Niemcy przez sześć lat okupacji. Poprzez te zniszczenia twierdza Hanička przestaje mieć dla armii jakiekolwiek znaczenie. Przedsiębiorstwo państwowe Zelenina /warzywa/ stara się otworzyć na Haničce magazyn warzywny, niestety dostępność do tego miejsca, zwłaszcza w czasie zimy, jest poważnie utrudniona. Z tego powodu przedsiębiorstwo zrezygnowało ze swoich planów. W podziemiach twierdzy jest przeprowadzona próba systemu połączeń dla metra w Pradze. W latach 1967 – 68 zostaje zredukowana załoga wojskowa w Rokytnici, która dbała o utrzymanie twierdzy. Po 1968 roku koszary zostają zajęte przez rosyjskie wojsko okupacyjne a źródło wodne szybko staje się niedostateczne. Tak więc od roku 1968 rozpoczęto pierwsze starania o udostępnienie tego zabytku dla zwiedzających. Starania te zostały zrealizowane dopiero o rok później. Na twierdzy Hanička oprowadza się turystów najpierw przy świetle latarek, później fragment trasy zostaje oświetlony przez agregat. Na jesień 1972 roku są tutaj kręcone sceny do filmu reżysera Otakara Vávry – Dny zrady /Dni zdrady/. Dla potrzeb filmu były zbudowane także dwie makiety haubic artyleryjskich, które wtedy turyści mogli oglądać w ramach zwiedzania muzeum.

Kiedy twierdza Hanička została na jesień 1975 roku przejęta przez ówczesny resort Federalnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, haubice zostały przewiezione do sąsiedniej twierdzy Dobrošov niedaleko Náchoda, gdzie można je oglądać do dzisiaj. Pierwsze współczesne remonty twierdzy Hanička zostały rozpoczęte w 1979 roku pod kryptonimem Obiekt Kahan /kaganek/ i przebiegały w trzech etapach. Podziemia były stopniowo wyposażone w nowoczesne technologie, obiekty powierzchniowe zostały wyremontowane a następnie niektóre zostały zasypane. Zasypanie obiektów miało zapewnić większą hermetyczność przed światem zewnętrznym. Przed wejściowym obiektem R-S 79A zaraz po rozpoczęciu remontów powstaje nowoczesny budynek administracyjny, który miał zapewnić większy komfort obsługującej załodze, rozszerzyć przestrzeń magazynową na powierzchni a jednocześnie zamaskować pierwotne wejście do podziemi. Prace remontowe są tu kontynuowane nawet po 1989 roku aż do roku 1993, kiedy zostały definitywnie zatrzymane. Chociaż prace adaptacyjne pochłonęły kilkusetmilionowe kwoty z kieszeń obywateli płacących podatki, to przebudowa nigdy nie została dokończona. Jedynie dzięki tym działaniom, zachowały się tutaj liczne pierwotne elementy przedwojennych umocnień, które nawiązują do dobrze wyposażonej od strony technologicznej kryjówki dwudziestego wieku. Na wiosnę 1995 roku twierdza Hanička została określona przez Policję RCz jako niepotrzebna i niewykorzystana, wtedy została przekazana Urzędowi Powiatowemu w Rychnově nad Kněžnou. Urząd ten wynajął twierdzę władzom miasta Rokytnice v O.h jako organowi, który opiekuje się muzeum a następnie Hanička stała się własnością miasta. Podziemia mogą wszystkim odwiedzającym zaprezentować nowoczesną, całkowicie wyposażoną kryjówkę i obiekty powierzchniowe. Natomiast fragment ekspozycji wejściowej pozwoli cofnąć się o kilka dziesięcioleci wstecz do czasów, kiedy nasi dziadkowie i pradziadkowie z bronią w ręku oczekiwali w tych umocnieniach wroga. W 2006 roku twierdza Hanička była ogłoszona jako zabytek kultury.

 

 

 

 

 

 Nie zobaczymy tutaj klasycznego kształtu ciężkiego schronu, obiekt został zamaskowany nowoczesnymi budynkami, garażami ect, i przypomina teraz ośrodek wypoczynkowy lub coś podobnego

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Otoczenie Muzeum, tablica informacyjna schronu R-H-S 79a "U silnice", ze zdjęciami i przekrojami obiektu z czasów sprzed zniszczenia i przebudowy (również w języku polskim)

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Otoczenie Muzeum

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Wchodzimy na teren muzeum, który jest ogrodzony

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Garaże ze sprzętem wojskowym wchodzącym w skład ekspozycji Muzeum

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

 W garażach budynku administracyjnego znajduje się wiele eksponatów z uzbrojenia Armii Czechosłowackiej z okresu powojennego. Do najbardziej interesujących należy bez wątpienia T 805 - komando, mały ciężarowy samochód przystosowany do przewozu jednostek desantowych, który umożliwiał także transport helikopterem. Ciekawy jest także pojazd artyleryjski Praga V3S z podwójnymi 30 mm działami przeciwlotniczymi, który do dzisiaj znajduje się w wyposażeniu militarnym niektórych państw wschodnich, czołg T 34/85 pożyczony z HUAĆR Praga, który stał się legendą II Wojny Światowej czy transporter opancerzony OT 810 nazywany „Hakl” według swojego poprzednika i wzoru z Armii Wermachtu. Jeżeli więc planujesz wejście do podziemi muzeum na konkretną godzinę, warto zostawić sobie dostateczną rezerwę czasową na zobaczenie tej ekspozycji, która znajduje się poza trasą zwiedzania.

 

 

 

 

 

 Garaże i budynek z dwuspadowym dachem wybudowano na dawnym schronie wejściowym R-H-S 79a - "U silnice"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Ekspozycja sprzętu wojskowego z czasów II wojny światowej i zimnej wojny

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Ekspozycja, czołg T-34

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Ekspozycja, czołg T-34

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Czołg T34

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

 

 Ekspozycja

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

  Ekspozycja

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

  Ekspozycja

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

  Ekspozycja

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

  Ekspozycja

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

  Ekspozycja

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

  Ekspozycja

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

  Ekspozycja

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

  Ekspozycja

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

  Ekspozycja

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Budynek wejściowy dziś...

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

 

Fotografia schronu wejściowego R-H-S 79a po 1945 roku, tak mniej więcej wyglądał do 1989 roku, kiedy gruntownie go przebudowano do stanu dzisiejszego, widoczny brak dwóch dzwonów

hanicka rsh79a

 

 

 

 

 

Szkic schronu R-H-S 79a od frontu u góry i od tyłu (od strony wroga) u dołu

hanicka rsh79a1

 

 

 

 

 

Przekrój poziomy schronu R-H-S 79a, posiada dwa wejścia duże towarowe i małe dla ludzi

hanicka przekroj

 

 

 

 

 

Dzisiejszy wygląd całego kompleksu wejściowego, wejście znajduje się w głębi za dużą bramą pod dwuspadowym dachem, pomieszczenie służące dziś jako sala ekspozycyjna pokazana jest na dalszych fotografiach

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Zwiedzanie Hanički – Obiekt Kahan – według ostatniej nazwy konspiracyjnej – rozpoczyna się przy ekspozycji wejściowej umieszczonej obecnie w hali budynku, który miał zamaskować pierwotne wejście do obiektu twierdzy. Na wystawie można zobaczyć broń używaną przez Armię Czechosłowacką w 1938 roku oraz broń wykorzystywaną po II wojnie światowej. Znajduje się tam także mała kolekcja amunicji i mundurów z tych dwóch okresów historycznych. Historię przedwojennych fortyfikacji ukazują posegregowane tematycznie fotografie, które podzieliły obiekty na lekkie, ciężkie i twierdzę artyleryjską Hanička. Mały fragment ekspozycji jest poświęcony fotografiom z francuskiej Linii Maginota, jednostkom Straży Obrony Państwa / Stráž obrany státu - SOS/ w Górach Orlickich, przedwojennej Armii Czechosłowackiej oraz innym tematom. Na wystawie zobaczymy także liczne trójwymiarowe przedmioty, fragmenty przedwojennych fortyfikacji wraz ze strzelnicą do schronu wzór 37, tzw. „řopíku”. W czasie wykładu jest wykorzystywany model panoramiczny twierdzy Hanička w skali 1 : 350, na którym dokładnie widać rozmieszczenie obiektów w terenie oraz system ich wzajemnej obrony. Następne modele ukazują różnego rodzaju lekkie obiekty oraz niektóre obiekty ciężkie. Do ekspozycji należą także modele techniki bojowej ówczesnych armii Czechosłowackiej i Niemieckiej w skali 1 : 35.

 

 

 

 

 

 Małe wejście po lewej prowadzi do kasy i sklepiku, oraz małej jadłodajni i toalet. Tu również rozpoczyna się zwiedzanie

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

 Sala ekspozycyjna, dawny przedsionek schronu wejściowego

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Sala ekspozycyjna

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Sala ekspozycyjna

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Sala ekspozycyjna

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Sala ekspozycyjna, pod stropem widoczna suwnica, która pozwalała transportować do wnętrza ciężkie przedmioty

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Sala ekspozycyjna - makieta schronu wejściowego R-H-S 79a w jego oryginalnej formie z okresu budowy w latach 1935 - 1938

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna makieta schronu wejściowego R-H-S 79a w jego oryginalnej formie z okresu budowy w latach 1935 - 1938

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna - standardowe uzbrojenie schronów

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

 Sala ekspozycyjna - standardowe uzbrojenie

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna - makieta ciężkiego schronu piechoty, jednostronnego

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna - sprzęt radiotelegraficzny z lat 1935 - 1989

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Sala ekspozycyjna 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Pancerne drzwi towarowe, wstawione tu podczas przystosowywania schronu jako przeciwatomowego 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Pancerne drzwi osobowe j.w.

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Kolejne drzwi pancerne

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Wchodzimy do dawnego, oryginalnego schronu wejściowego

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Za chwilę czeka nas droga w dół, ale najpierw zwiedzimy schron wejściowy

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Schron wejściowy R-H-S 79a - "U silnice" - wnętrza

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Schron wejściowy R-H-S 79a - "U silnice" - wnętrza

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Drzwi pancerne widziane od środka

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Okno strzelnicze chroniące dostępu przez drzwi towarowe

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Schron wejściowy R-H-S 79a - "U silnice" - wnętrza

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Do podziemi schodzi się po 98 schodach. Podziemia znajdują się na głębokości od 18 do 36 metrów pod poziomem terenu, jest tu prawie 1500 metrów korytarzy i sal. Wszystkie korytarze, szyby i sale pochodzą z okresu przedwojennego, jedynie wyposażenie jest z czasów przebudowy twierdzy w latach 1982-1992. Można tu zobaczyć trzy agregaty naftowe do produkcji energii elektrycznej w przypadku awarii połączenia energetycznego na powierzchni, pierwotna filtrownia tworzy dzisiaj skład nafty wraz z olbrzymim zbiornikiem o pojemności 36000 litrów. Całościowe wyposażenie techniczne uzupełnia sala chłodzenia, która miała za zadanie chłodzić olbrzymie agregaty. Z przedniej, technologicznej części przejdziemy przez ciśnieniowe zamknięcie do kolejnego fragmentu podziemi, do właściwego schronu. Umieszczono tutaj tzw. energetyczne stanowisko dyspozytorskie, skąd dyspozytor wraz ze swym pomocnikiem mogli kierować całym podziemiem. Sala wody lodowej służyła do ochładzania pomieszczeń, w których miała przebywać załoga. Poprzez długotrwały pobyt załogi w małych podziemnych pomieszczeniach, następowało znaczne ocieplenie i trzeba było ten problem jakoś rozwiązać. Następnym stanowiskiem są sale koszarowe, podzielone na poszczególne pomieszczenia przeznaczone do noclegu i jako kancelarie. Najdłuższa sala ma 40 metrów. Niektóre sale są częściowo wyposażone. W piątej sali znajduje się unikalna oczyszczalnia wody, która miała za zadanie nie tylko oczyścić wodę, ale także pozbawić ją promieniowania radioaktywnego. Pod schronem artyleryjskim R79, w najniższym punkcie obiektu (36 metrów), były pierwotnie zbudowane trzy pomieszczenia przeznaczone jako składy amunicji i miejsce dla dowództwa obiektu. Dzisiaj możemy tu zobaczyć nowoczesny punkt opatrunkowy oraz jadalnię. Pod działową wieżą obrotową R78 znajdują się kolejne sale przeznaczone dla dowództwa nowoczesnego schronu. Można tu także zobaczyć urządzenia sanitarne, które uzupełniają całościowy charakter wyposażenia podziemi. Zwiedzanie wewnętrznych pomieszczeń muzeum kończy się na tzw. bojowym piętrze obiektu powierzchniowego R-S 76, do którego trzeba wejść po 126 schodach. Dolnym, tylnym piętrem oraz ochronną fosą obiektu wyjdziemy na powierzchnię.

 

 

 

 

 

 Poza komorą towarową w schronie tym znajduje się oczywiście klatka schodowa, którą schodzimy w dół

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Klatka schodowa z 98 schodami

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

 I już pod ziemią

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Zwiedzamy podziemia, w dużej mierze zmodyfikowane pod koniec lat 80-tych XX wieku

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Zapewne trasa ekstremalna pozwala dojść do wszystkich schronów, my nie mamy 6-ciu godzin

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Nie jest łatwo, 126 schodów w górę, a przed nami jeszcze kilka takich klatek schodowych dziś i jutro :)

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Półmetek

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 Zdecydowanie w dół łatwiej

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 No to jesteśmy na miejscu

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

 R-H-S 76 - "U lomu" - ciężki schron piechoty przez który wyjdziemy na powierzchnię

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

Obiekt R-S 76 "U lomu", jest najlepiej zachowanym obiektem fortyfikacyjnym w całej Republice Czeskiej. Można tutaj zobaczyć oryginalne pancerne strzelnice przeznaczone dla lekkiego i ciężkiego karabinu maszynowego oraz dzwony pancerne, które zachowały się po zniszczeniach spowodowanych przez przedsiębiorstwo państwowe Kovošrot. Każdy z tych pancernych elementów jest odosobnionym egzemplarzem, którego nie można zobaczyć na innych twierdzach artyleryjskich. Dzwon przeznaczony dla lekkiego karabinu maszynowego, który ochraniał bezpośrednią okolicę schronu. Można było z jego wierzchołku obserwować najbliższą okolicę obiektu. Artyleryjski dzwon obserwacyjny z jednym wziernikiem z widokiem na teren Bartošovic i lasów žambereckich, gdzie ciągnie się linia samodzielnych schronów dla piechoty. Dzwon ten posiada także kopułę dla dwóch ciężkich karabinów maszynowych, które miały ochraniać niedaleki obiekt obrotowej i wysuwanej wieży działowej. Każdy z tych elementów jest odlany z odpornością IV stopnia, grubość ścian to 30 cm dobrej jakości materiału stalowo-żeliwnego a każdy waży prawie 52 tony. Na stropie obiektu zachował się także dzwon wentylacyjny, który miał zapewnić dostęp powietrza do filtrowni pomocniczej umieszczonej w dolnej kondygnacji obiektu.

 

 

 

 

 

 R-H-S 76 - "U lomu" - wnętrza

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

R-H-S 76 - "U lomu" - wnętrza

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

R-H-S 76 - "U lomu" - wnętrza

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

R-H-S 76 - "U lomu" - wnętrza

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

R-H-S 76 - "U lomu" - wnętrza

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

R-H-S 76 - "U lomu" - wnętrza

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

 R-H-S 76 - "U lomu" - wychodzimy

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 76 - "U lomu", to wyjście nie jest właściwe, dostęp możliwy był wyłącznie z podziemi

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

R-H-S 76 - "U lomu" - na zewnątrz

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

R-H-S 76 - "U lomu" - na zewnątrz

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

R-H-S 76 - "U lomu" - na zewnątrz

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

R-H-S 76 - "U lomu" - na zewnątrz

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 76 - "U lomu", tablica informacyjna przed schronem, również w języku polskim

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 76 - "U lomu", trzy kopuły obserwacyjne, oraz mała wentylacyjna

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

R-H-S 76 - "U lomu" - na zewnątrz

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

 R-H-S 78 - "Na pasece", znajduje się w niedużej odległości od poprzednika (ok. 100 m)

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

Spojrzenie wstecz od schronu R-H-S 78 - "Na pasece", w stronę poprzednika

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 78 - "Na pasece"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

Obiekt R-S 78 jest drugim obiektem powierzchniowym, który można zobaczyć w ramach zwiedzania wraz z przewodnikiem. Pierwotny szyb służący do umieszczenia obrotowej i wysuwanej wieży działowej jest obecnie zalany olbrzymim żelazobetonowym korkiem. W planach przyszłościowych jest możliwość zainstalowania tutaj makiety obrotowej i wysuwanej wieży. W stropnicy obiektu zachowały się dwa elementy pancerne, dzwon przeznaczony dla lekkiego karabinu maszynowego i kopuła dla ciężkiego karabinu maszynowego. Znajdują się tutaj także dwa dzwony wentylacyjne. Niedaleko znajduje się obiekt R-S 77, gdzie przewodnik nie oprowadza grup. Można to zrobić indywidualnie, poza oprowadzaniem. Niestety jest to jeden z obiektów, który był przy przebudowie twierdzy cały zasypany ziemią. W stropie obiektu zachowała się tylko kopuła przeznaczona dla dwóch ciężkich karabinów maszynowych, które także można zobaczyć na obiekcie R-S 76. Dwa kolejne dzwony zostały niestety w latach pięćdziesiątych ubiegłego stulecia wywiezione na złom.

 

 

 

 

 

 R-H-S 78 - "Na pasece"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 78 - "Na pasece"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 78 - "Na pasece"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 78 - "Na pasece" - tablica informacyjna o obiekcie

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 78 - "Na pasece"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

R-H-S 77 - "U pozorovatelny", obiekt ten pominięty przez przewodnika ze względu na to, że praktycznie na powierzchni nie zostało nic do pokazania. Prace przy jego przebudowie spowodowały, że jest niemal całkowicie przykryty ziemią - widać tylko jedną kopułę

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

Szkic obiektu R-H-S 77 z okresu budowy - 3 kopuły obserwacyjne i izba bojowa z jednej strony

hanicka rsh77

 

 

 

 

 

 R-H-S 79 - "Na mýtině", jest to największy obiekt (typ) jakie zbudowano w Czechosłowacji w latach 1935 - 1938

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

Obiekt R-S 79 jest największym betonowym obiektem w czechosłowackich przedwojennych umocnieniach. Kubatura betonu wynosiła wtedy aż 5598 m3 a w trzech specjalnych strzelnicach miały być zamontowane trzy szybkostrzelne haubice kalibru 100 mm, które miły strzelać na teren Bartošovic i lasów žambereckich, gdzie ciągnie się linia samodzielnych schronów dla piechoty. W czasie okupacji, w roku 1940, obiekt był ostrzeliwany przez niemiecką artylerię, która go uszkodziła, a ślady po ostrzeliwaniu można widzieć nawet dzisiaj. W latach pięćdziesiątych ubiegłego stulecia został wywieziony na złom lewy dzwon pancerny, natomiast prawy dzwon pancerny do dzisiaj posiada ślady po niemieckich saperach, którzy tutaj dokonywali prób z ładunkami wybuchowymi. Nowoczesna przebudowa na wojenny schron Ministerstwa Spraw Wewnętrznych także zrobiła swoje. Jedna strzelnica została wysadzona i zastąpiona drzwiami gazoszczelnymi, aby można było lepiej manipulować z materiałem. Pierwotnie były tu dwa wysokie stalowe kominy, przez które miało dostawać się powietrze do nowoczesnego schronu. Z tego powodu, że chodzi tu o jedyny obiekt artyleryjski, który można zwiedzać i który jest jeszcze w tak dobrym stanie, w roku 1998 rozpoczęto prace rekonstrukcyjne. Z czasem obiekt ten powinien być doprowadzony do stanu, w którym się znajdował po roku 1945.

 

 

 

 

 

 R-H-S 79 - "Na mýtině"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 79 - "Na mýtině"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 79 - "Na mýtině" - tablica informacyjna o obiekcie

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 

 R-H-S 79 - "Na mýtině", mimo zniszczeń robi wrażenie. Zobaczyby go jeszcze w lepszej kondycji i w dodatku od wewnątrz

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 79 - "Na mýtině"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 79 - "Na mýtině", efekty niemieckich testów

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 79 - "Na mýtině", efekty niemieckich testów

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 79 - "Na mýtině", strzelnica zastąpiona drzwiami pancernymi

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 


R-H-S 79 - "Na mýtině"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 


R-H-S 79 - "Na mýtině"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 


R-H-S 79 - "Na mýtině"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 


R-H-S 79 - "Na mýtině"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 


R-H-S 79 - "Na mýtině"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 


R-H-S 79 - "Na mýtině"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 


R-H-S 79 - "Na mýtině"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 


R-H-S 79 - "Na mýtině"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 


R-H-S 79 - "Na mýtině", widok z wierzchołka bunkra artyleryjskiego

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 


R-H-S 79 - "Na mýtině", widok z wierzchołka bunkra artyleryjskiego

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 


R-H-S 79 - "Na mýtině", pręty do instalacji siatki maskującej

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 


R-H-S 79 - "Na mýtině"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 80 - "U potůčku", ten ciężki schron piechoty znajduje się w pobliżu kolosa, ale zwiedzamy jego otoczenie już bez przewodnika, na szczęście tablica informacyjna zdradza jego sekrety

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 80 - "U potůčku"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 80 - "U potůčku"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 80 - "U potůčku"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 

 R-H-S 80 - "U potůčku"

twierdza hanicka (1)

 

 

 

 To był ostatni punkt, który mogliśmy zobaczyć w Twierdzy Hanićka, teraz kierunek Twierdza Skutina...

 

 

 

 

Godziny otwarcia muzeum, oraz opłaty za wstęp (zawsze sprawdzaj na stronie bądź mailowo dostępność do zwiedzania)


maj, czerwiec : 


sob. 9.30 – 15.00 : oprowadzanie o godz. 10.00, 11.00, 12.00 13.00, 14.00, 15.00

nd, św. 9.30 – 14.00 : oprowadzanie o godz. 10.00, 11.00, 12.00 13.00, 14.00

 

czerwiec w tygodniu :


 

wtorek do piątku 9.30 – 15.00 : oprowadzanie o godz. 10.00, 11.00, 14.00

 

lipiec – sierpień :



oprócz pon. 9.30 – 17.00 : oprowadzanie o godz. 10.00, 11.00, 12.00 13.00, 14.00, 15.00, 16.00, 17.00

 

wrzesień – październik



sob. 9.30 – 15.00 : oprowadzanie o godz. 10.00, 11.00, 12.00 13.00, 14.00, 15.00

nd, św. 9.30 – 14.00 : oprowadzanie o godz. 10.00, 11.00, 12.00 13.00, 14.00

 

 

PONIEDZIAŁEK – ZAMKNIĘTE

 

 

 


 Podróżował, fotografował i przygotował : Matthias

opisy za stroną muzeum Hanićka : www.hanicka.cz