Czechosłowackie fortyfikacje (cz./sł. Československé opevnění), lata budowy 1935 - 1938

Góry Orlickie, Kraj Hradecki, Czechy

współrzędne geograficzne : 50°11'13.9"N 16°30'33.9"E - Fort Hanička - parking

współrzędne geograficzne : 50°11'11.4"N 16°30'32.9"E - Schron piechoty R-S 74 „Na Holém“

Jeśli przyjedziesz odwiedzić Grupę Warowną Hanička, musisz zostawić auto na parkingu oznaczonym w mapach Google jako "Fort Hanička - parking" (współrzędne powyżej - polecamy do nawigacji w tychże mapach). Tuż za parkingiem znajduje się ciężki schron piechoty R-S 74 „Na Holém“, a nieco dalej drogą w las jeszcze trzy inne ciężkie schron piechoty (więcej na końcu opracowania). Polecamy odwiedzenie ciężkiego schronu piechoty R-S 74 „Na Holém“, wokół którego zrekonstruowano częściowo zapory przeciwpancerne i gdzie zobaczyć możemy betonowe rowy przeciwczołgowe.

Ciężki schron piechoty R-S 74 „Na Holém“ widziany zza zrekonstruowanych zapór przeciwpancernych

 Mapka Google z oznaczonym parkingiem dla odwiedzających Grupę Warowną Hanićka, oraz wskazanymi czerwonym kolorem ciężkimi schronami piechoty (od góry) odwiedzony przez nas R-S 74 „Na Holém“ i dalej R-S 73 - "Na okraji", R-S 72 - "Nízká", R-S 71 - "Vysoká"

 Mapka Google z oznaczonym kolorem czerwonym miejscem parkingu w odniesieniu do granicy polsko-czeskiej

Ciężki schron piechoty R-S 74 „Na Holém“ widziany od parkingu

Ciężki schron piechoty R-S 74 „Na Holém“, zbudowano w celu zapewnienia ochrony przeciwpancernej drogi pomiędzy miejscowościami Bartošovice v Orlických horách i Rokytnice v Orlických horách. Znajduje się on na wysokości 750 mnpm, w odległości około sześciu kilometrów od granicy. Zbudowany został przez firmę z Pragi Hlavacek i Müller (betonowanie od 1 do 9 grudnia 1937) . Ze względu na korzystne położenie, służył do obserwacji artyleryjskiej dla Grupy Warownej Hanička, znajdującej się w odległości około 1,5 km w kierunku północnym.

Obiekt zbudowano w najwyższej III klasie odporności : strop o grubości 250 cm, przednia ściana (zwrócona w stronę wroga) 275 cm, oraz tylnej ścianki (od wejścia) 125 cm. Ściana od wroga jest dodatkowo wzmocniona kamieniami o grubości 400 cm. Główne uzbrojenie obiektu składało się z dwóch działek przeciwpancernych wzór 36, kalibru 4,7 cm., w połączeniu z ciężkim karabinem maszynowym wzór 37 i dwoma ciężkimi karabinami maszynowymi wzór 37, kaliber 7,92 mm. Takie pistolety umieszczano w izbach bojowych po obu stronach Schronu. Dostępu do strzelnic bronił 350 cm głębokości wykop ochronny (betonowy).

Dodatkowym uzbrojeniem obiektu były cztery lekkie karabiny maszynowe, kaliber 22,72 mm, oraz dwa inne lekkie karabiny w kopułach obserwacyjnych (dzwonach, które wykonano w fabryce Skody w Pilźnie - każdy dzwon waży 39,7 tony i ma pancerz o grubości 30 cm.). W obiekcie znajdują się trzy pochylnie dla granatów ręcznych.

Obiekt ten ma dwie kondygnacje:

Część naziemna (bojowa), w której znajduje się cały sprzęt, pokój dowódcy, centrala telefoniczna, sala obserwacyjna artylerii, zbiorniki wodne i magazyn amunicji piechoty. Część podziemna posiada kwatery żołnierskie, toaletę, magazyny amunicji, żywności i paliwa, filtrownię i maszynownię z generatorem energii elektrycznej, a także studnią o głębokości 13,5 metra.
W 1938 r. załoga składała się z 2 oficerów, 10 podoficerów i 25 żołnierzy. Jednostki wojskowe obsadzające fortyfikacje uznawano za elitarne.

Bunkier ten był w pełni uzbrojony i wyposażony we wrześniu 1938 r. Został zajęty przez załogę i gotowy do obrony. Całość otaczały bariery przeciwpiechotne a po stronie przeciwnika, obiekt był również chroniony łukiem przeciwpancernych barier, które były połączone z rowami przeciwczołgowymi.

Wskutek porozumienia monachijskiego, schron ewakuowano w dniach od 2 do 8 października 1938 r. a cały sprzęt zdemontowano. Następnie pozostawiono go do 1983 r., kiedy to przejął go jako bazę dla swojej działalności Klub Historyczno-Wojskowy z Pragi. Odtąd rozpoczęło się naprawianie i wyposażanie w niezbędny sprzęt. We wrześniowy sobotni poranek obiekt był zamknięty.

 Widoczne na linii horyzontu zapory przeciwpancerne okalające ciężki schron piechoty R-S 74 „Na Holém“

 Ciężki schron piechoty R-S 74 „Na Holém“

 Ciężki schron piechoty R-S 74 „Na Holém“ lewa strona i okna lewej izby bojowej

 Zakratowane wejście do schronu piechoty R-S 74 „Na Holém“

 Okienko strzelnicze na wprost wejścia (kraty)

 Znajdziesz tu także karty z podstawowymi informacjami o obiekcie

 Okienko strzelnicze broniące dostępu do wejścia

 Stalowe drzwi - wejście do schronu piechoty R-S 74 „Na Holém“

 Jedna ze stalowych barier przeciwpancernych przy wejściu do schronu

 Prawa strona schronu piechoty R-S 74 „Na Holém“

 Bariery i betonowy rów przeciwpancerny w pobliżu schronu piechoty R-S 74 „Na Holém“. Fundamenty z kwadratowymi otworami widzieliśmy już w poprzednim wpisie, tutaj zostały zrekonstruowane słupy

 Bariery i betonowy rów przeciwpancerny w pobliży schronu piechoty R-S 74 „Na Holém“. Zapory przeciwpiechotne nie zostały tutaj odtworzone, ale zobaczymy je na innych obiektach, np. w Grupie Warownej Skutina

 Tabliczka świadcząca o tym, że zapory są zrekonstruowane

 Bariery i rów przeciwpancerny w pobliży schronu piechoty R-S 74 „Na Holém“

 Linia stalowych barier przeciwpancernych wokół schronu piechoty R-S 74 „Na Holém“

 Linie barier przeciwpancernych wokół schronu piechoty R-S 74 „Na Holém“

Bariery przeciwpancerne i schron piechoty R-S 74 „Na Holém“ w tle

 Tu widać świetnie w jaki sposób bunkier dodatkowo chroniony jest od strony nieprzyjaciela nasypem z kamieni i ziemi

Ciężki schron piechoty R-S 74 „Na Holém“

 Ciężki schron piechoty R-S 74 „Na Holém“ - jedna z dwóch kopuł

  Ciężki schron piechoty R-S 74 „Na Holém“ - jedna z dwóch kopuł

 Linię zapór przeciwpiechotnych i przeciwpancernych lokowano w odległości ok 50 m od obiektu

  Widoczne obie kopuły obserwacyjne (dzwony) ciężkiego schronu piechoty R-S 74 „Na Holém“

 Ciężki schron piechoty R-S 74 „Na Holém“

  Ciężki schron piechoty R-S 74 „Na Holém“

Idąc w kierunku północnym (ok. 1,5 km) trafisz wyłącznie do Grupy Warownej Hanićka, idąc dalej w kierunku południowym drogą, potem w las trafisz na kolejne ciężkie schrony piechoty : R-S 73 - Na okraji, R-S 72 - Nízká (współrzędne geograficzne : 50°10'49.2"N 16°30'36.4"E) i R-S 71 - Vysoká. Najdalszy max 1 km od ciężkiego schronu piechoty R-S 74 „Na Holém“. Zachęcamy, jeśli tylko wystarczy Wam czasu. My ruszamy wprost do Grupy Warownej Hanićka, bo poza tym jeszcze dziś przed nami Grupy Warowne Skutina i Dobrośow.

 Podróżował, fotografował i przygotował : Matthias