Adrszpach : cz. Adršpach, niem. Adersbach

gmina  : Adrszpach

kraj kralovohradeckim

Czechy

Adršpašskoteplické skály, niem. Adersbach-Weckelsdorfer Felsenstadt) to masyw górski w Sudetach Środkowych, w Czechach, będący fragmentem Gór Stołowych (czes. Broumovska vrchovina), na południe od Kotliny Broumovskiej, w pobliżu miasteczka Teplice nad Metují oraz wsi Adršpach, w północno-wschodnich Czechach. Cały teren masywu leży w granicach rezerwatu przyrody o nazwie „Národní přírodní rezervace Adršpašskoteplické skály”. Tereny te stanowią znaną atrakcję turystyczną. Miasta skalne znajdujące się w masywie są jednym z najbardziej znanych piaskowcowych terenów wspinaczkowych na świecie.

Dziś pokażemy trudniejszy szlak, czyli Adrszpaskie Skalne Miasto...

Mapa Google, czerwonymi okręgami zaznaczone miejsca gdzie znajdują się dwa skalne miasta, Adrszpaskie i Teplickie

Zdjęcie satelitarne Google ze wskazaniem parkingu i głównego wejścia do rezerwatu Adrszpaskie Skalne Miasto

Adrszpaskie Skalne Miasto (czes. Adršpašské skály, niem. Adersbacher Felsenstadt) znajdują się w północno-zachodniej części masywu, w pobliżu wsi Adrszpach. Są to unikalne bloki piaskowcowe powstałe, podobnie jak pasmo Gór Stołowych w wyniku nierównej odporności skał na wietrzenie, które wymodelowała woda, mróz i wiatr. Jednolita płyta piaskowca została podzielone licznymi kanionami, dolinami i szczelinami na szereg fragmentów. Całość porośnięta jest lasem z licznymi gatunkami górskiej i podgórskiej fauny i flory. Na terenie Adrszpaskich skał znajdują się dwa górskie jeziorka na różnych poziomach, przez które przepływa rzeka Metuje tworząc dwa wodospady. Między labiryntami form skalnych przebiega płatna trasa turystyczna nie wymagająca żadnej wprawy przy chodzeniu po górach, składająca się z wygodnych schodków, poręczy, drabin i miejscami sztucznie wybudowanych chodników i platform. Wychodzenia poza tę trasę jest dozwolone wyłącznie dla osób posiadających specjalne zezwolenie (pracowników rezerwatu, naukowców i wspinaczy). Wiele skał posiada własną nazwę jak: Głowa cukru, Kochankowie czy Starosta i Starościna itd. Obszar został objęty rezerwatem przyrody. Jest bardzo cenny nie tylko ze względów geologicznych i geomorfologicznych, lecz także pod względem różnorodności fauny i roślinności. Zidentyfikowano tu 238 pierwotnych gatunków roślin, na przykład rojownik bagnisty, modrzyk górski, wietlica alpejska, fiołek dwukwiatowy.

Dawne przejście graniczne w Golińsku

Widok z parkingu na pawilony z pamiątkami przed wejściem na szlak

Jeszcze przed kupieniem biletu można zobaczyć pierwsze formacje skalne

Tu znajduje się główne wejście na szlak

Grupa spora, wszyscy kupili bilety, to w drogę...

Dzban - potężna skalna baszta przy drodze, po lewej stronie, po raz pierwszy została zdobyta przez Josefa Janebę, Miroslava Jedlićkę i pioniera wspinaczek skalnych Rudolfa Otto Bausche w maju 1935 roku. Pierwsza droga wspinaczkowa prowadzi szczeliną w lewej części ściany frontowej do wielkiego okna i na wierzchołek. Unikalne sześciometrowe okno skalne tworzy "ucho" dzbana. Sto metrów dalej, z prawej strony dochodzi zielony szlak od Echa. Tędy będziemy wracać po przejściu całego szlaku po Skalnym Mieście. My teraz idziemy prosto do Głowy Cukru.

Głowa Cukru (Homole cukru) - jedna z najbardziej charakterystycznych adrszpaskich form skalnych. Piękny opis tej skały odnaleźć możemy w książce Kindla "Niezawodny przewodnik po szlakach w Adrszpachu", wydanej w 1903 roku: "Jest to ogromny bałwan, który w małym jeziorku wody zarośniętym wodnymi roślinami, po prostu stoi na swym wierzchołku, znacznie rozszerzając się ku górze. Wysokość tej skały liczy się na 52 metry. Wierzchołek ma trzynaście metrów obwodu, a podstawa 3 metry. Cala skala waży około 40.000 kilogramów. Wygląda jak odwrócony kręgiel. Kształt ten jest wynikiem działania wilgotnego powietrza i procesów wietrzenia. Patrząc na Głowę Cukru ma się wrażenie, jakby się przechylała i miała za chwilę upaść, dlatego wielu bojaźliwie przechodzi obok, bojąc się jej upadku. Jest to jedynie złudzenie – upłynie jeszcze wiele stuleci, zanim ten malowniczy olbrzym się przewróci." Przy Głowie Cukru przechodzimy przez mostek nad Metują, która przepływa przez całe Skalne Miasto.

mostek nad rzeką Metują

Prawie jak wejście do Mordoru... Brama Gotycka (Goticka branka) - polecił ją wybudować - wraz z całą siecią chodników turystycznych, mostów, kładek i schodów - Ludvik Karel Nadhemy w 1839 r. Tutaj znajdowało się pierwsze wejście w skały; dlatego część trasy do Bramy Gotyckiej jest nazywana "Skalnym przedmieściem". Okolice Bramy Gotyckiej są pięknym przykładem środowiska, w którym występują mchy i paprocie. Wśród mchów najciekawsza jest porostnica wielokwiatowa, a wśród paproci paprotka zwyczajna, paproć, paprotnica krucha. Wąwozami dojdziemy przez Słoniowy Rynek do Zęba, Diabelskiego Mostu i Wieży Elżbiety.

Słoniowy Rynek (Sloni namćsti) - można tu zaobserwować florę chłodniejszych części Skalnego Miasta, miejsce to ma typowy mikroklimat charakterystyczny dla inwersyjnych jarów. Pojawiają się tu gatunki, które zwykle rosną co najmniej 200 metrów wyżej niż Słoniowy Rynek. Na przykład kaczeniec, podbiałek alpejski, rutewka orlikolistna, kozłek, modrzyk górski.

Mały wodospad (Maly vcdopad) - na prawo od wodospadu wybija źródło wody pitnej. W przewodniku turystycznym wydanym w roku 1840 w Lipsku opisano to miejsce następująco: "W końcu dochodzimy do małej kotlinki otoczonej skałami i zaroślami, którą nawilża Srebrny Strumyczek. Są tu siedzenia dla odpoczynku, grają harfistki, a odpoczywający wędrowcy żartują i posilają się przy stojącym nieopodal kramie z piernikami. Srebrzyste źródełko wytryska z ciemnej szczeliny skalnej, w obramowaniu drobnych, uroczych niezapominajek".

Gromowy Kamień (Hrornovy kamen) - z tym interesującym głazem wiąże się wydarzenie, które podobno miało miejsce w roku 1772. Mógłby o tym zaświadczyć napis wyciosany na kamieniu, dziś już niestety nieczytelny. Dlatego musimy opierać się na informacji pisanej, pochodzącej z początku XIX wieku. W roku 1772 Skały Adrszpaskie zwiedzało dwóch Anglików. Przeszli przez Skalne Miasto i postanowili, a był to w owych czasach dość odważny czyn, dokonać obserwacji burzy bezpośrednio w skałach. Osiem dni czekali na przyjście tego zjawiska. Gdy ósmego dnia nastała noc, a nad skały nareszcie nadciągnęły groźne, burzowe chmury, Anglicy sami, bez przewodnika weszli w dziewiczy teren. Wkrótce nad Skalnym Miastem rozpętała się potężna burza. Gromy huczały w wąwozach, deszcz lał jak z cebra, a błyskawice raz po raz rozświetlały ciemności. Anglicy schowali się przed deszczem pod przewieszoną skałę. Ledwo się pod nią schronili, gdy nieopodal uderzył piorun. Z przeciwległego zbocza oderwał się ogromny blok skalny i z łoskotem uderzył w skałę tuż nad wystraszonymi Anglikami. Szczęśliwie nie zranił żadnego z żądnych przygód podróżników. O świcie, gdy burza ustała, obaj wędrowcy bladzi i przestraszeni wrócili do gospody. Drugiej takiej nocy - jak twierdzili - nie chcieliby przeżyć za żadne skarby świata. Pięćdziesiąt metrów za Gromowym Kamieniem szlak okrężny skręca w prawo, w lewo prowadzi odgałęzienie do Wielkiego Wodospadu i Jeziorka, gdzie możemy odbyć rejs łodzią.

Popiersie Johanna Wolfganga Goethego z tablicą pamiątkową – dokumentującą odwiedziny poety w Skałach Adrszpaskich, w dniu 31 sierpnia 1790. Tablicę odsłonił 10 lipca 1932 roku baron Nadherny Autorem popiersia jest rzeźbiarz Emil Schwantner.

Wielki wodospad (Velky vodopad) spada między skały z wysokości szesnastu metrów.

 

Nasłuchujemy spadających kropel

Jedno z wąskich stromych przejść

Zbliżamy się do przeprawy

Jeziorko (Jezirko) - to tutaj, na przełomie XVIII i XIX wieku hrabia Blumegen polecił zbudować stawidło. Zbiornik służył do spławiania wyciętego drewna. W atrakcję turystyczną jeziorko zmieniło się w roku 1857, kiedy to rozpoczęto pierwsze rejsy na łodziach. Od jeziorka wracamy z powrotem tą samą drogą do skrzyżowania przed Gromowym Kamieniem, gdzie szlak okrężny prowadzi przez tzw. Nowe Partie do miejsca widokowego skąd widać Kochanków.

Przewodnik ma dużo do powiedzenia, i zdecydowanie jest to zabawne

Kochankowie (Milenci) to najwyższa i najbardziej znana forma skalna w Skałach Adrszpaskich. Wysokość tej grupy skalnej, mierzona od strony doliny, wynosi około 100 metrów. Między postaciami Kochanka i Kochanki widoczna jest szczelina w kształcie okna o wysokości dziesięciu metrów. Pierwsze wejście na tę skalną basztę powiodło się 18 czerwca 1923 roku – zdobywcami byli wspinacze niemieccy - Otto Dietrich, Wilhelm Fiehl i Otto Rulke. Z miejsca widokowego schodzimy po schodach na rozdroże pod Węglarska. Drogą w lewo możemy po około sześćdziesięciu metrach dojść do skalnej kaplicy pod północno-zachodnimi ścianami Kochanków.

Kapliczka

Punkt widokowy "Wielka Panorama" (Velke panorama) - z lewej strony widzimy gładkie wierzchołki Gilotyn, w tyle Kochanków (tym razem z drugiej strony), na prawo widać początek Rzerzichowego Wąwozu (Rerichova rokle). Z miejsca widokowego Wielka Panorama cofamy się czterdzieści metrów z powrotem i pod wysmukłą wieżą skalną nazwaną Komin Cukrowni dochodzimy do miejsca widokowego na Starostę.

Punkt widokowy na Starostę - otwiera się tutaj przed nami jeden z najpiękniejszych widoków: na prawo widzimy Starościnę, w środku Starostę, a jeszcze bardziej w prawo potężny masyw Szczepańskiej Korony. Wszystkie te wierzchołki zostały zdobyte już w latach dwudziestych ubiegłego wieku. Z miejsca widokowego schodzimy w dół po stromych schodach i ponownie wchodzimy między Starostę a Starościnę. Przechodzimy wąskim wąwozem zwanym Mysia Dziura i wygodną drogą idziemy do Echa.

"Starosta"

Echo (Ozvćna) - tutaj, począwszy od roku 1783, dla zabawienia turystów grano na waltorniach i strzelano z moździerza. Huk wystrzału siedem razy wracał odbity od ścian Krzyżowego Wierchu (Kifźovy vrch). Od Echa droga prowadzi nas w prawo aż do skrzyżowania przy Głowie Cukru, gdzie kończy się szlak okrężny. Znana nam już drogą wracamy do kasy biletowej.

Wyrobisko w dawnej piaskowni - wokół jeziorka (za kasą biletową przy Centrum Informacyjnym) przygotowano trasę okrężną (1,5 km) z miejscami do odpoczynku.

Kończymy tu gdzie zaczęliśmy, przy kasie...

Wycieczka do Adrszpaskiego Skalnego Miasta, to wspaniałe przeżycie, które każdy powinien sobie zafundować. Trasa, mimo kilku przepraw po schodach i drabinach, nie jest szczególnie trudna, dzięki czemu można zabrać ze sobą kilkuletnie dziecko...

To co, teraz do Mezimesti na obiad, może Smažený sýr?

 

---

 

Podróżował, fotografował i przygotował : Matthias

źródła : pl.wikipedia.org, www.skalnemiasto.dbv.pl