Chełmiec : niem. Hochwald

gmina : Szczawno Zdrój

powiat : wałbrzyski

województwo : dolnośląskie

(50.779598, 16.210964)

Chełmiec to szczyt górski o wysokości 851 m n.p.m., wchodzący w skład Masywu Chełmca, będący wzniesieniem Gór Wałbrzyskich (Sudety Środkowe), wznoszącym się bezpośrednio nad Wałbrzychem. Chełmiec to drugi co do wysokości szczyt Gór Wałbrzyskich. Góruje ponad Kotliną Wałbrzyską, między Wałbrzychem, Szczawnem Zdrój a Boguszowem Gorce. Właśnie z tego ostatniego miasta postanowiliśmy Chełmiec zdobyć. Powody były co najmniej dwa : na szlaku tym, znajduje się Droga Krzyżowa Górniczego Trudu warta odwiedzenia, poza tym wydawało się nam, że z dziećmi (6 l. i 10 l.) będzie najłatwiejszym rozwiązaniem.

Ciekawostką jest, że według dawnych pomiarów Chełmiec miał wysokość 869 m n.p.m. i był najwyższym szczytem Gór Wałbrzyskich, przez co zaliczony został do Korony Gór Polski. Po korekcie okazało się, że Borowa (854 m n.p.m.) jest o kilka metrów wyższa. Zbudowany z porfirów masyw swój kształt zawdzięcza wulkanicznej przeszłości. Chełmiec jest doskonałym punktem widokowym na Sudety, zwłaszcza Sudety Środkowe. Większość masywu pokrywa mieszany i świerkowy las regla dolnego.

 

Mapka z oznaczonymi szlakami prowadzącymi na Chełmiec, my szliśmy z Boguszowa Gorc

Ostatni dom przy ulicy Marcelego Nowotki w Boguszowie Gorcach, stąd wyruszamy, mimo, że jest trochę wyżej parking

Tutaj jednak na rozwidleniu ulic Nowotki i Słodowej (na zdjęciu) znajduje się pierwsza płyta poświęcona drodze krzyżowej

Pierwszy kamień jest "tablicą informacyjną"

Piękna, szeroka i brukowana droga prowadząca na Chełmiec, ale także do górnego parkingu i na stadion miejski

Stacja I - Pamięci Górników Kopalń Barytu

Górny parking, dalej jest stadion, ale on nas przynajmniej dziś nie interesuje

Stacja II - Pamięci Górników Kopalń Uranu

Stacja III - Pamięci Górników KWK "Wałbrzych"

Stacja IV - Pamięci Górników KWK "Victoria"

Stacja V - Pamięci Górników KWK "Julia"

Stacja VI - Pamięci Górników Noworudzkich Kopalń Węgla Kamiennego

Stacja VII - Pamięci Górników Kopalń Rud Metali

Stacja VIII - Pamięci Górników Kopalń Kamienia i Minerałów

Stacja IX - Pamięci Górników Kopalń Francji

Nowa płyta stacji X, poprzednią chyba ktoś połamał

Odłamany fragment

Stacjia X - Pamięci Górników Kopalń Belgii

Stacja XI - Pamięci Górników Kopalń Niemiec

Stacja XII - Pamięci Górników Kopalń Kresów Wschodnich

Sześciolatek tuż pod szczytem Chełmca, nie dość, że spokojnie daje radę, to jeszcze idzie pierwszy, żeby odkrywać kolejne stacje

Stacja III - Pamięci Górników Zesłańców

Stacja XIV - Pamięci Wszystkich Ofiar Górnictwa

Pierwszy wyłania się 45 metrowy krzyż

Tablica pod krzyżem

Maszty RTON

Budynek RTON

Wejście do wieży widokowej z 1888 roku

Wieża widokowa

W latach 80. XIX wieku na szczyt poprowadzono dwie drogi gruntowe, wycinając las na jednym zboczu oraz wierzchołku, celem udostępnienia góry ruchowi turystycznemu. W 1888 zbudowano kamienną wieżę widokową o wysokości 22 m. W latach 20. i 30. XX wieku odbywały się rajdy samochodowe na trasie Boguszów – szczyt Chełmca. Po II wojnie światowej wybudowano budynek, gdzie obecnie znajduje się RTON Chełmiec. W budynku tym zabudowano nadajniki zagłuszające Radia Wolna Europa. Nadajniki pracowały na falach średnich i krótkich. Anteny były zabudowane na drewnianych masztach wkoło obiektu. Cały teren był ogrodzony podwójnym osiatkowanym płotem. Do dziś można znaleźć resztki słupów betonowych ogrodzenia oraz betonowe postumenty odciągów anten. Po likwidacji zagłuszarek obiekt był wykorzystywany przez krótki czas jako ośrodek kolonijny. W latach 60. zabudowano prosty przemiennik TV, który retransmitował program ze Ślęży. Kolejna już poważna inwestycja miała miejsce w 1973, kiedy założono tam Radiowo-Telewizyjny Ośrodek Nadawczy (RTON) i zbudowano maszt telekomunikacyjny o wysokości 69 m. Obecnie maszt wykorzystywany jest przez telewizję, telefonię komórkową, nadajniki radiowe i służby cywilne. W 2012 wybudowano nowy maszt na którym mają być zabudowane nowe anteny, a stary ma być rozebrany. Budynek wieży widokowej po wojnie wykorzystywany był do celów turystycznych oraz na obiekcie zabudowane były przemienniki Pogotowia Ratunkowego, Gazownictwa, Energetyki, Górnictwa itd. Aktualnie wieża wykorzystywana jest do celów turystycznych.

Po lewej stronie od wieży widokowej znajduje się 45-metrowy krzyż wzniesiony przez Społeczny Zespół Budowy Krzyża. Nocą jest oświetlany dużymi reflektorami. Poświęcenie krzyża-pomnika odbyło się 23 września 2000 r. przez biskupa Tadeusza Rybaka. Budowa krzyża wzbudziła wiele kontrowersji ze względu na ochronę środowiska, zniszczenie naturalnego piękna góry oraz wysokich kosztów i braku racjonalnego uzasadnienia dla tego projektu. Wszystkie budowle Chełmca, a zwłaszcza wieża RTV, są widoczne z kilkudziesięciu kilometrów przy dobrej pogodzie. Obszar przy milenijnym krzyżu na Chełmcu jest miejscem uroczystości religijnych (msze polowe, lokalne pielgrzymki) organizowanych przez instytucje kościelne diecezji świdnickiej i zakonne, czasem przy współudziale instytucji świeckich.

Na szczycie wieży mnóstwo anten

Wejście na wieżę

Widoki z wieży na okolice

No to schodzimy

 

Serdecznie polecamy i zachęcamy do spaceru na Chełmiec. Jest tylko nieco trudniej niż na Ślężę, ale dzieci nie odczują tego, jeśli zadasz im poszukiwanie kolejnych stacji drogi krzyżowej...

 

---

 

Fotografował i przygotował : Matthias

info : pl.wikipedia.org