To nie pierwsze znalezisko w ogóle i nie pierwsze strychowe, które przekazują nam okoliczni mieszkańcy, za co serdecznie dziękujemy.
Dziś będzie o znalezisku z jednego ze strychów w Pastuchowie (gm. Jaworzyna Ślaska, pow. świdnicki). Tym razem ukryte było pod podłogą strychu a do znalezienia doszło zwyczajowo, podczas prac związanych z remontami starego domu. W tym miejscu pragniemy podziękować za przekazanie nam poniższego znaleziska Panu Dariuszowi Grabowskiemu.
Strychowe znalezisko: Kriegs-Chronik, czyli kronika wojenna z ok. 1919 roku. Stan znaleziska jest znacznie gorszy niż sugeruje to zdjęcie. Przed wykonaniem go, rozprostowaliśmy arkusz złożony na cztery, całą dobę przykryty był szybą i obciążony aby nieco go rozprasować. Trzeba było też podkleić papierową taśmą niektóre drobne ubytki, szczególnie w obrębie nazwiska.
.jpg)
Co to jest ta kronika wojenna? Okazuje się, że jest to rodzaj bogato ilustrowanego dyplomu autorstwa Antona Hoffmanna z Monachium (1916), przeznaczonego do samodzielnego wypełnienia swojej przynależności wojskowej, drogi bojowej, oraz ewentualnych odznaczeń, co miało stanowić pamiątkę dla ocalałych żołnierzy I wojny światowej.
Powyższa kronika wojenna należała do Adolfa Zimnawoda, muszkietera 2 kompanii 153 pułku piechoty, rannego na froncie zachodnim (we Francji) i odznaczonego Krzyżem Żelaznym (niem. Eisernes Kreuz, EK) II klasy, za męstwo na polu walki. W centralnym punkcie kroniki widzimy taki krzyż przedstawiony graficznie. W tym miejscu niektózy żołnierze wklejali swoje zdjęcie. Czasem zdarzało się, że żołnierz bardzo dokładnie opisywał swoją drogę bojową wpisując dokładne daty, niestety, nie w tym przypadku.
Poszukując w grafice Google "Kriegs-Chronik", znajdziemy mnóstwo tego typu pamiątek. Okazuje się, że istnieje wiele wzorów z najprzeróżniejszymi symbolami narodowymi, patriotycznymi itp.
Na powyższej kronice wojennej widzimy po lewej stronie: nierozpoznany pomnik (czy jest to Nike - bogini zwycięstwa?), uzbrojonego żołnierza z karabinem i sztandarem oraz żołnierską mogiłę i pocisk artyleryjski.
W dolnej części obrazu widać żołnierskie ekwipunki i armatę, w lewym dolnym rogu podpis artysty "Anton Hoffmann.Muenchen". Na prawej krawędzi obrazu jest żołnierz konny, który wyznacza granice tego, co dzieje się pod flagą Rzeszy a w tle po prawej Germania (pomnik Niederwald). Nad wszystkim góruje cesarski orzeł w koronie, a także lew symbolizujący Bawarię(?) i kolejna armata... Pod spodem duży napis:
"Ku nieustannej pamięci po wszystkie czasy"
Wymiary arkusza (zgnieciony, częściowo niekompletny i oderwany): ok. 30 cm x 40 cm
Poniżej kronika wojenna tego samego typu lecz zachowana w doskonałym stanie i wystawiona na jednej z aukcji eBay...
.jpg)
Niestety, nie udało się namierzyć w księgach adresowych nazwiska Adolf Zimnawoda, mimo, że mamy dowody na jego związek z Pastuchowem i Piotrowicami, ale o tym w innym wpisie już wkrótce...
Aktualizacja z dnia 17.08.2023 r.
Sprawą żołnierza, muszkietera 2 kompanii 153 pułku piechoty - Adolfa Zimnawoda zajął się Bogdan Mucha, specjalista d/s zbiorów muzealnych w Gminnym Centrum Kultury i Sportu, opiekun Żarowskiej Izby Historycznej.
Dzięki jego badaniom, których wyniki prezentujemy w poniższej aktualizacji, dowiadujemy się o następujących faktach:
"Adolf Zimnawoda to były mieszkaniec obecnych Piotrowic Świdnickich, data urodzenia 18 kwietnia 1898 roku. Trzykrotnie wymieniony został w tzw. listach strat armii niemieckiej podczas I wojny światowej (Verlustlisten Preußen), był trzykrotnie ranny (1 lekko, 2 ciężko), chronologicznie wedle list:
1. Lista nr 967 – data 30.10.1917, str. 21391 – Adolf Zimnawoda, ur. 18.4., Piotrowice, lekko ranny;
2. Lista nr 1173 – data 26.06.1918, str. 24594 – Adolf Zimnawoda, ur. 18.4., ciężko ranny
3. Lista nr 1327 – data 28.12.1918 r., str. 285454 – Adolf Zimnawoda, ur. 18.4.1898, Piotrowice, żołnierz 93. pułku piechoty (11. kompania), ciężko ranny."
Lista strat armii niemieckiej podczas I wojny światowej (Verlustlisten Preußen) nr 967 – data 30.10.1917, str. 21391, pozycja dotycząca Adolfa Zimnawoda zakreślona na czerwono. Aby powiększyć, otwórz grafikę w nowej karcie przeglądarki.
lista z nazwiskiem Adolfa Zimnawoda (archiwum B. Mucha)
Lista strat armii niemieckiej podczas I wojny światowej (Verlustlisten Preußen) nr 1173 – data 26.06.1918, str. 24594, pozycja dotycząca Adolfa Zimnawoda zakreślona na czerwono. Aby powiększyć, otwórz grafikę w nowej karcie przeglądarki.
lista z nazwiskiem Adolfa Zimnawoda (archiwum B. Mucha)
Lista strat armii niemieckiej podczas I wojny światowej (Verlustlisten Preußen) nr 1327 – data 28.12.1918 r., str. 285454, pozycja dotycząca Adolfa Zimnawoda zakreślona na czerwono. Aby powiększyć, otwórz grafikę w nowej karcie przeglądarki.
lista z nazwiskiem Adolfa Zimnawoda (archiwum B. Mucha)
Bogdan Mucha ustalił również w których bitwach i kampaniach Adolf Zimnawoda został ranny:
"Biorąc pod uwagę informacje zawarte w Verlustlisten Preußen, to Adolf Zimnawoda, został ranny w następujących walkach i kampaniach:
● październik 1917 rok – lekko ranny, podczas tzw. jesiennej bitwy we Flandrii
● czerwiec 1918 roku – ciężko ranny, podczas walk pozycyjnych w okopach na terenie Flandrii
● grudzień 1918 roku – ciężko ranny przed zakończeniem wojny, podczas walk na linii Antwerpia – Moza (w grudniu już w szpitalu) - wg danych wówczas żołnierz 93. pułku piechoty (Anhalt) / 11. kompania / 15. Brygada Piechoty / 8. Dywizja Piechoty / IV Korpus Armii / 1. Armia"
Ustalenia Bogdana Muchy w sprawie 153. pułku piechoty w którym służył Adolf Zimnawoda:
"153. pułk piechoty (8. z Turyngii) armii Cesarstwa Niemiec, wedle odnalezionego obrazka z imieniem i nazwiskiem Adolf Zimnawoda, został sformowany w ówczesnym Królestwie Pruskim w 1807 roku. W dniu wybuchu I wojny światowej jego bataliony kwaterowały: I i II batalion w Altenburgu, III batalion w Merseburgu. Z chwilą wybuchu wojny pułk został przydzielony do 16. Brygady Piechoty (będącej w składzie 8. Dywizji Piechoty / IV Korpus Armii / 1. Armia)."
Należy podkreślić, że Adolf Zimnawoda w chwili wybuchu I wojny światowej miał 16 lat. Pierwszy raz został ranny w wieku 19 lat i dwukrotnie w wieku 20 lat. Badania Bogdana Muchy nad nazwiskiem Zimnawoda pozwalają twierdzić również, że w wojnie udział wzięli jego dwaj starsi bracia: August (ur. 1895) i Paul (ur. 1897). August poległ w 1915 r. w wieku 20 lat, Paul został ciężko ranny w 1917 r., również w wieku 20 lat, czy przeżył wojnę nie wiadomo...
"W I wojnie światowej udział wzięli jego dwaj bracia:
1. August Zimnawoda, Piotrowice Świdnickie, 93. pułk piechoty (11. kompania) – poległy (wg Verlustlisten Preußen nr 367 z dnia 30.10.1915, str. 9740) - brak w wykazach poległych i pochowanych
2. August Zimnawoda, Piotrowice Świdnickie, ur. 23 września 1895 roku – ciężko ranny podczas walk w dniu 22 grudnia 1914 roku (wg Verlustlisten Preußen nr 716 z dnia 21.12.1916, str. 16918)
August został ciężko ranny podczas grudniowych bitew we Flandrii w 1914 roku, a poległ podczas walk pozycyjnych w okopach we Flandrii w październiku 1915 roku.
oraz
3. Paul Zimnawoda, Piotrowice Świdnickie, ur. 2 lutego 1897 roku – ciężko ranny (wg Verlustlisten Preußen nr 835, z dnia 16.05.1917, str. 18521)
Brak dalszych informacji o Paulu Zimnawoda, który został ciężko ranny podczas walk w 1917 roku."
W imieniu miłośników lokalnej historii, składamy serdeczne podziękowania dla Bogdana Muchy za uzupełnienie wiedzy o Adolfie Zimnawoda...
A czy Ty też masz już na swoim koncie podobne znaleziska historyczne??? Podziel się wiedzą o nich...
Przygotował : Matthias